Voor de meeste STACK piloten betekent de winter een winter stop, echter betekent deze stop alleen voor het trainen met de vlieger. De extra tijd kan benut worden met de voorbereiding op het nieuwe seizoen.
Materiaal, zonder het goede materiaal. De winter is een mooi moment om alles op orde te maken. Zijn de tomen niet aan vervanging toe, zijn alle verbinders nog goed, moeten de neuzen niet vervangen worden? Ook de lijnen dienen goed nagekeken worden op slijtage en ook heb je om al die lijn sleeves te veranderen.
De vliegers kunnen ook verandert worden. Aan een bestaande vliegers zijn er verschillende elementen welke makkelijk veranderd kunnen worden, maar welke veel consequenties hebben voor het vlieggedrag. Ik heb wel eens gelezen over vlieger ontwerpers welke drie vlieger prototypes bouwt per dag tijdens vlieger ontwikkelingen, pure onzin. Dit jaar heb ik mijn eigen vliegers nog beter gekregen door een paar simpele handelingen.
Welke elementen aan een vlieger kun je aanpassen;
Toom
De toom een van de belangrijkste element aan een vlieger voor het vlieggedrag. Het omhoog en omlaag schuiven van je toompunt doen we al op het vliegerveld. Nu kun je ook eens experimenteren met het langer of kortere maken van een toom lijn. Vaak kan dit snel en provisorisch gebeuren door simpel een lus te slaan om een verbinder. Nu kun even snel kijken wat het effect is. Voor een toom zijn er een paar simpele basis regels. In vertikale richting; hoe lager het toom punt hoe harder de vlieger gaat trekken, maar eigenlijk wil je dit als STACK piloot dus zoek je naar de uiterste iets hoger. Vooral het hoek werk en stalls zijn zo na je hand te zetten. In horizontale richting; door het toompunt dichter of verder uit elkaar te plaatsen kan het stuur gedrag aangepast worden. Ik vergelijk het altijd met fietsen. Met een breed stuur heb je veel stuurbeweging nodig, maar kun je des te beter recht vooruit fietsen. Met een klein stuur zijn kleine bewegingen genoeg om radicaal de hoek om te gaan, echter elke bibber zie je terug. Met de vliegertoom werkt het, het zelfde. Breder toom is een stabiele vlieger op rechte stukken, bochten zijn grote bewegingen nodig. Voor radicale tricks wil je een toom welke dicht bij elkaar staat. Kleine beweging radicale gevolgen in het vlieg gedrag.
Naast de gehele afstelling van je toom kun je ook kiezen om je toom te veranderen in een heel ander concept toom. Standaard precisie toom is de klassieke driepunts toom. Voor iets radicaler vlieg gedrag wordt de turbo toom gebruik, de lengte van de “turbo poot” bepaald hoe radicaal je vlieger wordt. Heel erg radicaal is de “active bridle” en al zijn varianten. Een regel is wel dat hoe radicaler je vlieger wordt hoe minder gecontroleerd deze ook wordt. De “active bridle” zie je zelden terug op het wedstrijd veld. Meer over tomen is te lezen in de stunt vlieger bijbel; “stuntvliegers het handboek” en de andere twee delen.
Zeilvorm
Naast de toom is een ander element welke zeer van invloed is het vlieggedrag. Dit is de bolling van je zeil, deze bolling wordt in het zeil gedrukt door de whiskers, stand offs. Ook deze zijn simpel te veranderen. Het verlengen of verkorten van deze staven kan een wereld van verschil betekenen. Maak je meer bolling, verlengen van stand offs, bij het kruisstuk dan zal je vlieger sneller vliegen, radicaler reageren met tricks en met minder wind al vliegen. Maak je de stand offs langer welke geplaatst zijn dicht bij de vleugeltips dan wordt je vlieger langzamer, preciezer en meer controleerbaar. Kijk maar eens goed naar de bolling van je eigen vliegers en vertaal deze bolling naar het vlieg gedrag. Veel bolling ver van je kruisstuk is een precisie vlieger, veel bolling bij je kruisstuk is een trick vlieger.
Frame
Bij het veranderen van vliegers kan er ook kritisch gekeken worden naar het frame. Er is keuze uit de welbekende gladde stokken. Deze zijn algemeen iets zwaarder en flexibeler. Echter kan het merk sterk de stijfheid bepalen. Van stijf naar flexibel merk stok hebben we op de Nederlandse markt; Avia, Exel, Carbon Prince. De nog stijfere en lichtere stokken met een groter diameter zijn de Avia G-Force en Sky Shark, waarvan de laatste weer iets flexibeler is.
Flexibiliteit kan erg belangrijk zijn voor het vlieggedrag, ook kan er gevarieerd worden met flexibel en stijve stokken. Airkraft gebruikte in 1 vlieger, 6 verschillende soorten stokken. Als basis regel pas ik vaak toe, flexibele vleugels en stijve onderspanners. Hoe stijf en hoe flexibel is een kwestie van testen, testen en testen.
Naast de standaard vlieger bestaat het assortiment van een piloot al gauw uit vier varianten voor verschillende wind, waarvan makkelijk de toom, stand offs en frame gevarieerd kunnen worden voor nog betere prestaties. De winter kan niet lang genoeg zijn….of.
Routines en ballet voorbereiding
Materiaal is een aspect, een ander is de voorbereiding van de freestyle routine en ballet. Beide moeten voor de wedstrijd uitgedacht worden en op papier gezet worden. Binnen, lekker bij de kachel, kan er dan geoefend worden met een stok met een kleine driehoek aan het eind geplakt.
Freestyle
De freestyle moet uiteindelijk een spannend geheel worden precisie figuren en tricks. Het beginnen met opschrijven van tricks welke je heel goed kunt geeft een idee wat er allemaal zeker gevlogen moet worden. Daarnaast zijn er vast al figuren welke favoriet zijn deze kun ook al genoteerd worden, beter uitgetekend. Brei nu alles achterelkaar hou de volgende aspecten in de gaten; is alles te vliegen in drie minuten, is alles bij elkaar langer dan 1 minuut. Kan ik het vliegen onder verschillende wind omstandigheden, wat verander je met veel of weinig wind. Probeer en verhaal te vertellen met een thema, laat een beweging steeds terug komen op verschillende manieren zodat je jury het gaat herkennen. Wissel snelheid af met rust, precisie met tricks en rondingen met hoeken, verrassingen houd de jury wakker.
Ballet
De grootste hoofdbreker is nog het vinden van goede muziek. Verschillende strategieën worden gehanteerd, Eddie is een koning als het gaat in het wisselen van muziek terwijl Paul 1 zeer wel overwogen een muziek stuk kiest voor een heel seizoen.
Belangrijk is dat de muziek je enigszins aanspreek jij moet het nog vele tientallen keren aanhoren. Ook moet de muziek begrijpbaar en toegankelijk zijn voor de jury en publiek. Zware opera en hard rock vallen snel af. Hou rekening dat muziek met veel bassen erg slecht uit luidsprekers komt op een veld, vaak wordt het een brei van geluid door de echo. Een muziek stuk met veel veranderingen van snelheid is het best, dit kun je mooi tot uitdrukking brengen in je ballet.
Top 40 muziek is lekker herkenbaar, echter steeds het zelfde deuntje en geen wisselingen. Muziek van Queen is hier wel een uitzondering op en veel gebruik. Klassieke muziek stikt van de wisselingen, echter minder toegankelijk. Kies daarom iets van het bekendere klassieke nummers. Een investering van een verzamelbos van tien CD’s voor 50 gulden geeft je een ruime keus aan nummers. Je zal verbaasd zijn hoeveel klassieke nummers je kent van reclames en series. Modern klassiek is film muziek, niet de verzamel CD’s met popnummers maar de ‘score’ ofwel de muziek zonder zang. Van elke film komt deze CD op de markt, maar niet elke film bevat goede muziek. De componist is een belangrijke leidraad voor het vinden van de juiste muziek. Enkele van mij favorieten zijn;
John Williams, zwaar bombastische muziek ( Star Wars, Saving Private Ryan, Jaws, Schindlers List)
James Horner, trompetten veel impact muziek (Titanic, Impact, Perfect Storm)
Hans Zimmer, vaak zang erin mijn favoriet (Lion King, Backdraft, Gladiator, the Rock)
Danny Elfman, magische wereld muziek (Batman, Man in Black, Simpsons )
Dans muziek van de jaren 30 werd altijd gebruik door team Sky Dance. De show muziek zit vol met wisselingen en ideaal om je vliegers letterlijk op de muziek te laten dansen. Geheel bij de tijd was het team Airkraft, welke techno muziek introduceerde op het wedstrijd veld. Airkraft leeft voort in een pair Evolver, nog steeds vliegend op techno.
Kom zelf maar eens kijken op een wedstrijd. De tweelijns teams en individuele zullen voor het publiek en jury laten zien welk creativiteit er ontstaan is in de winter bij de kachel. Innovatieve veranderingen aan de vliegers zullen betere prestaties opleveren. Wie heeft welke muziek gekozen voor zijn nieuwe ballet.