Het zijn nog niet de Olympische spelen, maar dichterbij kan je niet komen. In werelds vlieger hoofdstad in het land en het jaar van de Olympische spelen van 2008. Voor mij waren dit de ingrediënten om een week af te reizen naar Weifang voor het vliegerfestival en de “World Kite Championship.”

Dat je in China de Olympische spelen wordt gehouden wordt al zeer snel duidelijk. Overal waar je kijkt zie je ringen en de grappige vijf mascottes van de spelen, ieder in de kleur van een olympische ring en ieder met een naam, waarbij de tekst ontstaat, Welkom in Beijing, indien je de namen achterelkaar uitspreek.

Naast het festival worden er in de dagen ernaar de World Kite Championship gehouden. Op verschillende vlieger disciplines worden er wedstrijden gehouden, beoordeeld door een jury. De wedstrijd onderdelen bestonden onder andere uit, vecht vliegeren, mooiste infleatable vlieger, langste trein vlieger, hoogste vlieger en de sport vlieger wedstrijd. Deze laatste was een mooi onderdeel voor Rini en mij. We gaven ons op, tot grote vreugde van de Chinese organisatie, want wij waren de enige Europese sport vliegeraars, boekte de tickets en checkte onze vliegers na de winterstop.

Toen kwam het vervelende bericht. De sport vlieger wedstrijd bestond enkel uit twee lijns team, dus 3 of meer leden. Dus een pair of individuele vliegeraar kon niet deelnemen. Fijn dat Chinezen met dit nieuws komen nadat je de tickets geboekt heb, een soort Chinese organisatie talent.
Via het Australische hoofd jurylid kregen we een tip van een stunt vlieger piloot uit Australië, Russel genaamd. Russel vloog van tijd tot tijd een beetje team op het strand van Brisbane en kwam gezellig met het hoofd jurylid naar Weifang om de team wedstrijden te bekijken. Ik nam contact op met Russel met de vraag of hij geïnteresseerd was om met ons mee te vliegen. Dat was hij zeker, alleen hoe gaan we ons voorbereiden?

Een avondje creatief klussen bracht de oplossing. Het pair ballet van Rini en mij werd tactisch omgevormd tot een drie mans ballet. Echter dusdanig dat een groot deel van de bestaande figuren gehandhaafd bleef. Op deze wijze hoefden Rini en ik niet veel bij te leren en Russel slechts een klein gedeelte waar de derde man meevlieg.

Russel ging met zijn team genoten de verplichte figuren oefenen en het team ballet met de muziek uit zijn hoofd leren. In Nederland was het weer alles behalve warm, echter besloten Rini en ik samen met Hans Jansen op de Haar een middag te gaan trainen op Scheveningen. Hans heeft in een heel ver geleden team gevlogen met de Dike Hoppers en hierna tallozer team wedstrijden gejureerd. Samen met hem werden de figuren geanalyseerd en gevlogen. Het team ballet werd doorgesproken en Rini en ik oefende de nieuwe team routine.

Op naar China. Met een aankomst in de midden van de nacht en de opening van het festival de volgende dag en de wedstrijd op de volgende dag, was er erg weinig tijd om kennis te maken met Russel, laat staan dat Russel kon trainen met de vlieger of zelfs met z’n drieën de routine te vliegen.
Het was een spannend moment, maar ook een super leuk moment. Russel was een iets oudere man, echter super enthousiast, als een klein kind met een vlieger. Hij had werkelijk het ballet helemaal uit zijn hoofd geleerd.
In de hotel kamer werd er direct getraind met de sticks, kleine vliegers op stokjes. Russel had nog nooit op muziek gevlogen en we vertelde hem dat we ook geen commando’s geven tijdens ons ballet, want de muziek geeft aan wanneer je de vlieger naar het volgende figuur stuurt. In het begin was het allemaal vreemd voor Russel, maar naar ongeveer 15 keer het ballet te hebben gevlogen met sticks, kwam steeds meer de herkenning bij Russel.
Die avond stonden we 6 uur lang in de regen voor een machtig podium in een stadion te kijken naar de Grand Opening. Bekende Chinese artiesten traden op, grote dans shows en vuur werk vloog door de lucht. Door week keerde we terug naar het hotel. Morgenochtend het festival en in de middag de eerste wedstrijd dag.

De volgende ochtend regende het nog steeds, het geen erg jammer was want veel van het festival kon niet doorgaan. Immers traditionele vliegers waren van papier. Desalniettemin was het spektakel, bijna alle Chinese vliegers ware in het thema van de Olympische spelen en zelf grote figuren van spinnaker in de vorm van de Olympische Mascottes. In de middag pakte we snel de vliegers om onze training aan te vangen. Deze liep werkelijk dramatisch, de wind was erg zwak en slecht en Russel had heel veel moeite om de snelheid en controle te houden over zijn vlieger en viel keer op keer uit de lucht.
Na de lunch was er de brieving voor de wedstrijd met de mededeling dat de wedstrijd niet door ging. Morgen zal de wedstrijd alleen bestaan uit de ballet routine. Enkele Chinese teams hadden ook geklaagd dat de figuren niet te vliegen waren.

Wij vonden het prima. Een hele middag in verschiet om ons team bij te schaven tot een routine waarmee geen laatste zouden worden. Ook deze hoop werd ons snel weggenomen, de bus zou over een 30 minuten weg gaan, dan nemen we wel een taxi, zeiden we. Nee het park gaat zelfs geheel dicht en zo zaten we in de bus terug naar het hotel, waar ons slechts een training met sticks mogelijk was.

En zo brak dan de tweede en laatste wedstrijd dag aan. We waren overeengekomen dat we werkelijk elke minuut gaan benutten om te trainen op de ballet routine. Aangekomen op het veld claimde we meteen het wedstrijd veld als ons oefen veld tot de wedstrijd begon. Dit veld lag ver van het immense “Kite Building” met een dak dat ontworpen leek om zoveel mogelijk turbulentie te veroorzaken. De wind was toegenomen, bijna hard te noemen en het kostte wat aanpassingen aan de vliegers om ze goed te krijgen voor deze wind. De andere teams hadden hun training plek gevonden in de wind luwte van het gebouw. Deze teams werden dan ook onaangenaam verrast toen ze uiteindelijk de wedstrijd vlogen op het veld vol in de wind. Een team bestaande uit jonge kinderen, die stunt vliegers vlogen die ruim een meter meer spanwijdte hadden dan onze vliegers werden letterlijk met vlieger en al uit het wedstrijd veld getrokken.
Ik weet zeker dat Russel meer geleerd heeft in de 30 minuten team Boothcamp training dan de drie jaar die hij al vliegerde. Rini en ik waren continue Russel aan het coachen in zijn vlieger skills. Russel was zoals wij dat noemen een luie vliegeraar, hakken in het zand lekker blijven staan en vliegeren. Daarin tegen lopen Rini en ik continue heen en weer om de juiste snelheid in de vlieger te krijgen om op het juiste moment op de juiste plek in de lucht te zijn.

Toen de wedstrijd begon waren we alle drie doorweek, dit maal niet van de regen, maar van het zweet. We hadden nu toch zeker drie maal de routine gevlogen zonder grote fouten zoals botsingen in de lucht en crashes. Gelukkig waren als 1 van de laatste aan de beurt dus genoeg tijd om even op adem te komen. Nog even een paar keer poseren voor de camera, een volkssport nummer 1 in China, een foto laten maken van jezelf met een buitenlands persoon erbij. Zoals Rini zei, als we voor elek foto een euro kregen hadden we zeker de tickets terug verdiend.

Toen waren wij aan de beurt. Het veld was eigenlijk te klein voor de STACK regels, amper 90×90 meter. Met 45 meter lijnen is dat redelijk krap en we hadden al meerder teams over de rode lijn heen zien vliegen, waarbij het team gediskwalificeerd werd. Zoals afgesproken begonnen we meteen met invliegen en het oefenen van de kritische elementen in ons ballet en hierna het positionering van onszelf op een tactische plek in het veld.

Wat kan je zeggen van de routine, het blijft altijd moeilijk om er iets zinnig over te zeggen. Meestal vlieg ik in een soort roes en weet je naderhand alleen je fouten nog te herinneren. Ik weet nog goed dat Rini riep, “Kom op jongens” toen we verkeerd vlogen. Gelukkig volgde er meteen een landing en konden we de routine goed oppakken. Uiteindelijk niet heel tevreden, maar geen crashes en goed gevlogen op de muziek. Dit laatste was een element dat de Aziatische teams nog niet deden of konden. Mooie routines werden gevlogen de muziek diende meer als achtergrond muziek.

De dag erop in de avond was het afsluitend banket met alle belangrijke personen uit de Chinese vliegerwereld, de directeur van het vlieger museum, de secretaris van sport affairs van China en meer van de bobo’s.
We wisten eigenlijk niet wat we van de uitslag moesten verwachten. Onze gids had gisteren verteld, dat hij had gehoord dat we gewonnen hadden, het hoofd jurylid had deze roddel snel als geheel onjuist afgedaan en dit lag meer in de lijn van verwachting. Het kon toch niet zijn dat de underdogs met een samengesteld team van beide zijden van de wereld een worldcup kon winnen. Schijnbaar dachten de juryleden daar anders over, Unaniem was het Mascotte Kite Team gekozen tot winnaar van de Woldcup.
Zeer blij enthousiast en onthutst stonden we dan op het podium. Iedereen wilde met ons op de foto, met elke camera moest er een foto worden gemaakt. Russel begreep er zelf ook erg weinig van, zijn eerste wedstrijd, zijn eerste trip naar een buitenlands festival en meteen wereldkampioen.

Rini en ik stonden al snel weer met beide benen op de grond of beter gezegd niet. ’s Ochtends om 4.00h vertrok onze bus van Weifang naar het vliegveld en vlogen we naar Beijing voor nog een dag Sightseeing. In het vliegtuig waren we nog steeds opgetogen, maar we wisten ook zeer goed dat door een gebrek aan een officiële vlieger organisatie iedereen een worldcup kan organiseren en dat de Worldcup in Weifang niet de eerste was in 2008.

Mocht het sport vliegeren nog een demonstratie sport worden op de Olympische spelen in Beijing, dan staan wij in iedergeval aan de lijst om uitgenodigd te worden. Zo zie je maar dat het soms best handig kan zijn om Wereldkampioen te worden.

Stephen Versteegh
Berkel en Rodenrijs

Tekst kranten artikel uit een lokale krant in Beesd (woonplaats van Rini Ton)

Kunstschaatsen op de wind

BEESD – Het is even wennen voor Rini Ton (21) om weer terug te zijn in Beesd. In China werden hij en zijn teamgenoten als helden vereerd. Want het gebeurt niet elke dag dat buitenlanders het prestigieuze wereldkampioenschap vliegeren winnen.

Misschien is Rini zelf nog wel het meest verbaasd over dat resultaat. In Nederland staat hij samen met vliegermaat Stephen Versteegh weliswaar vaak in de top drie, maar hier is het deelnemersveld ook bescheiden. Dat is in landen als China en Afghanistan wel anders: daar is het een echte volkssport.

Wie het boek ‘De vliegeraar’ heeft gelezen of de film heeft gezien, weet daar alles van. Bij het kampioenschap draait het overigens niet om het doorsnijden van elkaars vliegertouw, maar om het perfect uitvoeren van figuren met de vlieger op muziek.

“Het is te vergelijken met kunstschaatsen”, zegt Rini. Hij vliegert al tien jaar en kwam er via internet achter dat er méér is dan een beetje langs het strand rennen met een klosje touw en een stuk gekleurd papier of stof. Nu is hij ongeveer vijftien weekends per jaar bezig met wedstrijden en demo’s. “Daarbuiten oefen ik zelden. Er zijn weinig geschikte plekken in de buurt en de omstandigheden zijn toch steeds anders: de wind en de ondergrond.”

Ballet
Rini is dus een ervaren vliegeraar. Maar Stephen en hij vliegeren nooit in een team van drie, terwijl dat voor de teamklasse op het WK wel moet. Dus nog een reden waardoor de winst onverwacht kwam.

Via de organisatie kwamen de Nederlanders in contact met een Australiër die geen team had. Stephen en Rini maakten van hun zelfgeschreven ballet – want zo heet het belangrijkste onderdeel van de vliegerwedstrijden – een aangepaste versie voor drie vliegers.

Hiërogliefen
De uitgeschreven choreografie, die voor een buitenstaander nog het meest weg heeft van een serie hiërogliefen, werd gemaild naar Australië zodat teamgenoot nummer drie zich daar de figuren eigen kon maken. Pas één dag voor de wedstrijd ontmoetten de drie elkaar en konden ze samen oefenen.

Toch weet Rini wel waarom het gelegenheidsteam won. “Wij waren de enigen bij wie de stunts goed aansloten bij de muziek. Dat is juist het allerbelangrijkste bij het stuntvliegeren. Welke trucs je kunt uithalen, kun je ook laten zien bij andere wedstrijdonderdelen, die minder zwaar meetellen.”

Het Nederlandse vliegerballet paste van seconde tot seconde op het nummer ‘Papa loves mambo’. Ging de muziek omhoog of het ritme sneller, dan gingen ook de vliegers hoger de lucht in. Bij vrolijke passages buitelden de vliegers over elkaar heen.

Touwen
Alle bewegingen worden gemaakt doordat de vliegeraar aan twee touwen trekt. “Als je met z’n drieën vliegert moet je goed opletten dat de touwen niet door elkaar raken. Soms moet je daarvoor om elkaar heen lopen. Daar moet je rekening mee houden bij het maken van het ballet. En verder ben je erg afhankelijk van de wind: als het hard waait, moet je veel harder lopen.”

Het allerbelangrijkste is dat de vliegeraars en hun vliegers binnen het uitgezette veld blijven. “Anders word je gediskwalificeerd. Dat heeft vooral te maken met de veiligheid van het publiek. Als zo’n vlieger naar beneden duikt, komt dat hard aan.”

Panty
Toch is de wedstrijdvlieger die Rini laat zien niet zwaar, maar een paar honderd gram. En hij heeft nog een lichtere voor als er weinig wind staat. Wel is de spanwijdte algauw 1,5 meter. “Vanaf windkracht vier hebben we vliegers met gaten in het doek, zodat je niet alle wind vangt. Anders vlieg je mee de lucht in”, lacht Rini. Ook een simpele pantykous kan zorgen voor minder druk van de wind.

Alle trucjes zijn geoorloofd om de vlieger zo veel mogelijk naar de hand van de vliegeraar te zetten. Rini heeft zelf ook wel eens een vlieger ontworpen. De exemplaren die hij nu gebruikt zijn bedacht door Stephen. “Als de mallen klaar zijn, gaan ze naar een fabriek en worden er bijvoorbeeld honderd gemaakt. Zo’n vlieger kost ongeveer tweehonderd euro.”

Sponsor
Rini heeft weinig kosten aan zijn hobby: vloeitjesfabrikant Mascotte sponsort de vliegersport in Nederland. De Beesdenaar reist naar Duitsland, België en Engeland zonder dat hij iets hoeft te betalen. “Naar China moesten we wel zelf de reis betalen, verder was alles geregeld. Zo zie je nog eens iets!”

Dat laatste gold ook voor de Chinezen. “Ze hadden daar nog nooit een buitenlander gezien. Toen we wonnen was het helemaal een gekkenhuis: we werden geïnterviewd op tv en iedereen wilde met ons op de foto.”

Olympisch
Vliegeren is in Weifang een way of life. Rini laat mini-vliegertjes zien van rijstpapier. “Die kun je daar op elke hoek van de straat kopen.” De openingsshow van het WK had veel weg van de ceremonie bij het begin van de Olympische Spelen. “Ze zagen het ook echt als oefening voor de Spelen in augustus. Helaas was het erg slecht weer, waardoor een deel van de show in het water viel. Maar de optocht met Chinese aan het eind van de kampioenschappen was wel spectaculair. Zoiets als de optocht in Beesd op koninginnedag, maar dan veel groter en drukker.”

Er is een kleine kans dat hij deze zomer nogmaals afreist naar China. “Er wordt geprobeerd van het vliegeren een officiële demonstratiesport te maken op de Olympische Spelen. Ik denk niet dat dat nu nog lukt, maar als het gebeurt, worden we waarschijnlijk weer uitgenodigd.”

Geplaatst door: Janneke Boogaard | 05-05-2008 21:09 | reacties: 0